W dniu 13 maja br. Burmistrz Wieliczki Artur Kozioł spotkał się w Wielickiej Mediatece z przedstawicielami mieszkańców wraz z sołtysem Lednicy Górnej Andrzejem Warzechą, którzy protestują przeciw realizacji drogi ekspresowej S7 Kraków-Myślenice - wariant 6. Podczas spotkania zostało podpisane pismo do UNESCO z prośbą o udzielenie wsparcia w zakresie ostatecznego odstąpienia przez GDDKiA od jakichkolwiek dalszych prac projektowych w odniesieniu do korytarza 6 drogi ekspresowej S7 Kraków-Myślenice.
Burmistrz zaznaczył, iż odnosząc się do wszystkich przedstawionych przez GDDKIA koncepcji korytarzowych drogi ekspresowej S7 wielokrotnie wyrażał swój stanowczy sprzeciw dla wszystkich wariantów ingerujących w gęsto zaludnione obszary miasta i gminy, co w konsekwencji prowadzi do dewastacji krajobrazowej, przyrodniczej i historycznej.
Treść pisma skierowanego do UNESCO:
„W związku z trwającymi konsultacjami społecznymi w zakresie realizacji drogi ekspresowej S7 Kraków-Myślenice, pragnę zwrócić się o pomoc do UNESCO - podmiotu o zasięgu globalnym w odniesieniu do ochrony i pieczy konserwatorskiej nad zabytkami światowego dziedzictwa. Potrzeba wsparcia wynika z faktu, iż dnia 27 kwietnia 2022 r. Rada Miasta Krakowa podjęła rezolucję, w której wezwała Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad do odstąpienia od dalszych prac projektowych jedynie nad korytarzami 1 do 5 drogi ekspresowej S7 Kraków-Myślenice i opowiedziała się za dalszymi konsultacjami w sprawie korytarza 6. Korytarz 6 pozostaje jednak w nieusuwalnej kolizji z Kopalnią Soli jako dobrem światowego dziedzictwa. Rezolucję tę przyjąłem z zaniepokojeniem, co też wyraziłem w załączonym piśmie z dnia 29 kwietnia 2022 r. skierowanym do Rady Miasta Krakowa.
Zaznaczam, że odnosząc się do wszystkich przedstawionych koncepcji korytarzowych drogi ekspresowej S7 wielokrotnie wyrażałem swój stanowczy sprzeciw wobec wszystkich wariantów ingerujących w gęsto zaludnione obszary miasta i gminy, co doprowadzi do dewastacji krajobrazowej, przyrodniczej i historycznej.
Podkreślenia wymaga, iż wskazana rezolucja Rady Miasta Krakowa za dalszymi konsultacjami w sprawie korytarza 6 została podjęta pomimo przedstawienia na sesji tego organu pisma Narodowego Instytutu Dziedzictwa z dnia 11 kwietnia 2022 r., w którym Instytut żąda od GDDKIA odstąpienia od dalszych prac projektowych nad korytarzem 6 z uwagi na potrzebę zapewnienia najwyższej ochrony zabytkowi w postaci Kopalni Soli Wieliczka. Rezolucja ta została podjęta również pomimo faktu, iż w opinii wybitnych ekspertów z Instytutu Mechaniki Górotworu Polskiej Akademii Nauk budowa korytarza 6 w kolizji z Kopalnią Soli Wieliczka może stanowić naruszenie zobowiązania państwa sygnatariusza Konwencji w sprawie światowego dziedzictwa UNESCO do niepodejmowania żadnych świadomych działań mogących bezpośrednio lub pośrednio zagrozić dziedzictwu. Nie można przy tym wytłumaczyć przedmiotowej rezolucji li tylko kompetencją terytorialną Rady Miasta Krakowa w odniesieniu do obrony własnych mieszkańców, bowiem wszystkie sześć korytarzy przebiega w granicach administracyjnych Miasta Kraków. W załączeniu przedkładam zarówno opinię IMG PAN, jak i pismo Narodowego Instytutu Dziedzictwa w oryginale i w tłumaczeniu. Narodowy Instytut Dziedzictwa, jako instytucja odpowiadająca za koordynację wdrażania konwencji na terenie Polski, w swym piśmie do GDDKiA wskazał, iż „pragnie wyrazić głębokie zaniepokojenie propozycją przebiegu wariantu 6 w bezpośrednim sąsiedztwie Kopalni Soli w Wieliczce, będącej komponentem dobra światowego dziedzictwa: Królewskie kopalnie soli w Wieliczce i Bochni”. Dalej Instytut podkreśla, iż „W zawartym w „Streszczeniu studium korytarzowego…” rozdziale 3.3 Analizy środowiskowe, brak jest jakiejkolwiek wzmianki o sąsiadowaniu przebiegu drogi w wariancie 6 z dobrem światowego dziedzictwa oraz podziemnym rezerwatem przyrody „Groty Kryształowe, z czego można wnosić, że uwarunkowania te nie zostały wzięte pod uwagę przy projektowaniu wariantu 6”. W konkluzji z uwagi na powyższe Instytut wskazuje, iż: „Wobec wynikającego z Konwencji światowego dziedzictwa zobowiązania Państwa do zapewnienia dobrom znajdującym się na Liście światowego dziedzictwa najwyższej ochrony oraz przeciwdziałania ich zagrożeniom, proszę o wzięcie pod uwagę tego aspektu i zaniechanie procedowania wariantu 6 drogi ekspresowej S7 Kraków-Myślenice”.
Stanowisko Narodowego Instytutu Dziedzictwa należy uznać za rozstrzygające, tym samym w związku z podjętą przez Radę Miasta Krakowa rezolucją UNESCO winno podjąć interwencję celem ostatecznej rezygnacji przez GDDKiA z dalszych prac nad korytarzem 6.
W tym kontekście pragnę podkreślić, iż Kraków i Wieliczkę łączą i łączyły od zawsze bardzo silnie więzi historyczne i kulturowe. Kopalnie Soli Wieliczka - była wszak własnością polskich królów zasiadających na Wawelu, czego odzwierciedleniem jest historyczna nazwa Krakowskie Królewskie Żupy Solne. Wskazania wymaga zatem, iż na radnych Miasta Krakowa spoczywa szczególna odpowiedzialność za zachowanie przedmiotowego, przede wszystkim krakowskiego dziedzictwa.
Celem zobrazowania, jak delikatnym i podatnym na zniszczenie zabytkiem jest Kopalnia Soli w Wieliczce, warto przywołać historię katastrofy poprzeczni Mina w 1992 r. W wyniku niewielkiej przebudowy czoła poprzeczni doszło do katastrofalnego wycieku wody z materiałem skalnym do kopalni, w wyniku z kolei czego powstał w centrum miasta lej sufozyjny i zapadlisko o głębokości ok. 2 m. Efektem tego zjawiska było zapadnięcie się torów kolejowych i znaczne uszkodzenia pobliskiego klasztoru o.o. Franciszkanów Reformatów wraz ze wzgórzem klasztornym. Katastrofa była zupełnie niespodziewana dla projektantów przebudowy. Miastu Wieliczka groziło wówczas zniszczenie. Po wielu trudach, wyciek zdołano zatamować, a osiągnięcie tego celu wymagało nadzwyczajnych rozwiązań inżynierskich. Wdarcie się słodkich wód do kopalni stanowi dla niej tak wielkie zagrożenie. Niekontrolowany zalew wód doprowadziłby w krótkim czasie do nieodwracalnego unicestwienia tego cennego zabytku.
Wykonanie palowania pod estakadę sześciopasmowej drogi ekspresowej oraz drążenie dwukomorowego tunelu w nieprzewidywalnym fliszu karpackim może doprowadzić do jeszcze bardziej katastrofalnych skutków. Kopalnia sięga zaś tak daleko na wschód, że kolizja w przypadku korytarza 6 jest po prostu nieunikniona. Brak jest zatem jakichkolwiek podstaw do prowadzenia dalszych konsultacji w sprawie dostosowania tego korytarza. Z uwagi na powyższe, w ślad za jednoznacznym stanowiskiem Narodowego Instytutu Dziedzictwa, wnoszę o udzielenie wsparcia przez UNESCO w zakresie ostatecznego odstąpienia przez GDDKiA od jakichkolwiek dalszych prac projektowych w zakresie korytarza 6 drogi ekspresowej S7 Kraków-Myślenice.”
Do pisma zostały załączone następujące dokumenty: opinia Instytutu Mechaniki Górotworu PAN, pismo Narodowego Instytutu Dziedzictwa z dnia 11 kwietnia 2022 r., rezolucja Rady Miasta Krakowa z dnia 27 kwietnia 2022 r., pismo Burmistrza Miasta i Gminy Wieliczka z dnia 29 kwietnia 2022 r.
Napisz komentarz
Komentarze