Sprawozdanie z realizacji „Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0. na lata 2021-2025” w SP Szarów

Wniosek o udzielenie wsparcia finansowego  w ramach programu wieloletniego - „Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa 2.0. na lata 2021-2025” – Priorytet 3 Kierunek interwencji 3.2. opracowany w Szkole Podstawowej im. Świętej Jadwigi Królowej w Szarowie został pozytywnie zaopiniowany przez komisję w Urzędzie Wojewódzkim w Krakowie. Dzięki temu nasza biblioteka  pozyskała 15000 zł, czyli: 12000 zł z projektu + 3000 zł wkładu własnego Szkoły. Kwota ta, według projektu,  została wykorzystana  w następujący sposób:

• za 26% czyli 3900,00 zakupiono do biblioteki dwie szafy aktowe zamykane oraz trzy  regały  dwustronne jako   elementy  wyposażenia;
• 6,7%  czyli 1000 zł w ramach   promocji  czytelnictwa na 2 spotkania autorskie z P. Ewą Stadtmüller, w których uczestniczyli uczniowie klas 1-3 oraz klasa „0” z przedszkola;
• a 67,3% czyli 10100 zł na zakup książek. Biblioteka wzbogaciła się o 510 sztuk – 503 książki i 7 audiobooków,  które kształtują się następująco: 153 egzemplarze czyli 30% to lektury, 56 pozycji,  czyli 11% to książki historyczne a pozostałe 59 % literatura o różnej tematyce.

Poza zakupem książek, jako szkoła otrzymująca dofinansowanie zostaliśmy zobligowani do realizacji następujących działań promujących czytelnictwo:

1. Zasięgnięcie  opinii rady rodziców i samorządu uczniowskiego w sprawie zakupów książek.       

Klasa 7b zebrała od uczniów i nauczycieli propozycje książek do zakupu. Rodzice  zaś proponowane tytuły przesyłali na Librusie do nauczyciela bibliotekarza. Wszystkie propozycje umieszczone na sporządzonej przez uczniów  liście, którą przedstawiono Radzie Rodziców, przedstawicielom Samorządu Uczniowskiego zostały pozytywnie zaopiniowane.

2. Podjęcie  współpracy z bibliotekami publicznymi obejmującej: planowanie zakupów książek oraz wzajemnej  wymiany  informacji o wydarzeniach promujących czytelnictwo.                       

Współpraca z Gminną Biblioteką Publiczną oraz jej filią w Szarowie i w Brzeziu jest realizowana od bardzo dawna. Dzięki tej współpracy, w  czasie trwania programu:

• Klasy siódme uczestniczyły w  prelekcji „Romantyzm w świecie”, która usystematyzowała i poszerzyła ich wiadomości na temat tej epoki literackiej. W ramach warsztatu każda klasa, wykorzystując materiały przygotowane przez Panie: Kamilę Polak i Anetę Strach, przygotowała plakat na konkurs, który odbył się 3 września podczas Narodowego Czytania;
• Uczniowie klas: 1b, 2b i 3b uczestniczyli w warsztatach, których tematem były królowe Polski. Warsztaty świetnie wpisały się w obchodzony Dzień Patronki Szkoły – Świętej Jadwigi Królowej. Pani prowadząca, nawiązując do pomnika na rondzie w Szarowie, przedstawiła sylwetkę naszej Patronki, a następnie uczniowie wykorzystując materiały przywiezione przez Panią  Annę Kaszubską – Dębską przyozdabiali wzór królowej. Pani Anna Kaszubska-Dębska jest autorką książki: „Poczet królowych polskich”;
• Klasy czwarte uczestniczyły w spotkaniu autorskim z Panią Moniką Borkowską – Szmit. Na spotkanie zaprosiła nas Gminna Biblioteka Publiczna w Kłaju Filia w Szarowie. W oparciu o swoją książkę „Stach i śmieci” Pani Monika czytając fragmenty utworu nawiązała świetny kontakt z uczniami, zainicjowała dyskusję na temat ekologii, współdziałania w grupie, cyberprzemocy i hejtu w Internecie – prowadzi kanał na youtube, pisze artykuły. Po spotkaniu dzieci zakupiły książki autorki - oczywiście z autografem.
• Uczniowie klas ósmych i siódmej uczestniczyli na terenie szkoły w spotkaniu autorskim z dyrektorką Gminnej Biblioteki Publicznej w Kłaju, pasjonatką lokalnej historii – Panią Kamilą Polak. Jest Ona autorką książki „Dwór w Kłaju. Dzieje dawnego wójtostwa: od XVI do XVIII wieku”  oraz współautorką książki: „Wędrówki dalekie i bliskie. Pejzaż kulturowy Gminy Kłaj”. Pani Kamila, wykorzystując barwną prezentację, w ciekawy sposób przedstawiła dzieje naszej Małej Ojczyzny. Nie zabrakło ciekawostek, które zachęcały do przemyśleń. Uczniowie otrzymali zadanie domowe: porozmawia z dziadkami, rodzicami, starszymi sąsiadami o dawnych historiach, nazwach okolic, o przedmiotach, których się już nie używa a nazwy się zapomina.
• Stworzona lista proponowanych do zakupu książek została pozytywnie zaopiniowana przez Panie  z  Gminnej Biblioteki Publicznej w Kłaju.
• Gminna Biblioteka Publiczna jest koordynatorem powiatowym w Wielkiej Lidze Czytelników.

3. Zorganizowanie w czasie roku szkolnego co najmniej jednego  wydarzenia promującego  czytelnictwo z udziałem uczniów. 

• W poniedziałkowy poranek, 5 września, zgromadzona na holu młodzież klas 4-7 wysłuchała interpretacji Ballad i Romansów Adama Mickiewicza przygotowanej przez uczniów klas ósmych. Występ poprzedzony był krótką informacją dotyczącą historii tej akcji oraz odczytaniem listu prezydenta RP Andrzeja Dudy. Szkolne Narodowe Czytanie zakończył szybki konkurs z drobnymi upominkami.

1. 26 września, w Europejski Dzień Języków Obcych w bibliotece szkolnej można było wziąć udział w dwóch konkursach:Szybkim, w którym należało wylosować pytanie, na które odpowiedzi można było znaleźć na gazetce bibliotecznej oraz na koncie w Librusie;
2. Geograficznym – po odebraniu karty z biblioteki, na której były flagi państw europejskich należało w oparciu o dostępne źródła dopisać: nazwę państwa, stolicę, języki urzędowe i system monetarny – za wszystkie prawidłowe odpowiedzi uczeń otrzymał ocenę „5” z geografii. Konkurs bardzo się spodobał – wpłynęło ponad 50 prawidłowych odpowiedzi.

• Jak co roku nasza szkoła przyłączyła się do Ogólnopolskiego Dnia Głośnego Czytania. Klasy edukacji wczesnoszkolnej czytały utwory Pani Ewy Stadtmüller. Klasy starsze czytały nowe utwory lekturowe zakupione z pozyskanych środków z Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa.
• Uczniowie klas ósmych i siódmej uczestniczyli na terenie szkoły w spotkaniu autorskim z dyrektorką Gminnej Biblioteki Publicznej w Kłaju, pasjonatką lokalnej historii – Panią Kamilą Polak  (opisane wyżej).
• Uczniowie edukacji wczesnoszkolnej oraz zerówkowicze wzięli udział w warsztatach czytelniczych, które prowadziła znana krakowska autorka  książek dla dzieci – Pani Ewa Stadtmüller. Uczniowie dowiedzieli się, jak powstaje książka od pomysłu do momentu, gdy można ją już kupić. Dzieci układały rymowane zagadki, opowiadały o własnych próbach pisarskich, tworzyły wiersze, aktywnie uczestniczyły w teatrzyku kukiełkowym, przypomniały rasy psów oraz poznały historię skrzata Poziomki i jego żony Jagódki. Pisarka przypomniała też legendy krakowskie: o smoku wawelskim oraz naszej patronce Królowej Jadwidze. Na końcu każdego spotkania uczniowie bardzo chętnie kupowali książki Pani Ewy i otrzymywali wpis oraz autograf.
• 4 listopada, w Dzień Postaci z Bajek od rana po korytarzach naszej szkoły przemykały się dziwne postacie. Byli to bohaterowie różnych bajek książkowych i filmowych. Pojawiły się  nie tylko księżniczki, ale również koty w butach, tygryski, piłkarze, Muminki, Harry Potter, Ambroży Kleks i wiele innych bajkowych bohaterów. Przedszkole również zamieniło się w krainę bajek i baśni. Do zabawy dołączyli również nauczyciele.
• Po szkolnym Turnieju Pięknego Czytania do etapu gminnego zakwalifikowało się 5  uczniów i wszyscy zajęli czołowe miejsca, a 3 osoby będą reprezentować szkołę i gminę na szczeblu powiatowym.
• Uczniowie biorą aktywny udział w VI Ogólnopolskim  Konkursie “Wielka Liga Czytelników” – jest  to projekt czytelniczy skierowany do uczniów  szkół podstawowych w  trzech kategoriach: I - klasy 1–3, II -  klasy 4–6, III - klasy 7–8.
• W Światowy Dzień Pluszowego Misia w naszej szkole zaroiło się od tych popularnych przytulanek.  W klasach 1- 4 wybierany był największy i najmniejszy miś a jego właściciel otrzymywał słodki prezent i zakładkę do książki. Został też ogłoszony konkurs ” Parada misiów” – uczniowie z klas edukacji wczesnoszkolnej musieli rozpoznać 7 niedźwiadków, a klasy czwarte w oparciu o książki z wystawki malowali konkursowe ilustracje. Samorząd szkolny zorganizował konkurs, w którym należało po zdjęciu rozpoznać, w jakiej książce miś jest bohaterem. Uczniowie musieli  podać tytuł i autora utworu.
• W październiku w okresie wspomnienia Jana Pawła II uczniowie pracach plastycznych przedstawili działalność Świętego rodaka i licznie brali udział w konkursie recytatorskim.
• W ramach współpracy z Księgarnią Internetową Tuliszków zorganizowano Kiermasz Taniej Książki.
• Uczniowie przygotowują się do szkolnego konkursu recytatorskiego.

4. Uwzględnienie  tematyki wpływu czytania na rozwój dzieci i młodzieży podczas zorganizowanego przez szkołę co najmniej jednego spotkania z rodzicami.             

10 września na pierwszym spotkaniu w tym roku szkolnym rodzice zapoznali się z prezentacją Jak (i dlaczego?) zachęcać dzieci DO CZYTANIA? (udostępnioną przez Bibliotekę w Szkole). 13 listopada na kolejnym zebraniu został odczytany i przesłany na Librusie list dotyczący pozytywnych skutków czytania książek. Na korytarzach zawisły gazetki zachęcające do czytania książek: "Zalety książki", "Głośne czytanie".

5. Zrealizowanie  co najmniej jednego  projektu  edukacyjnego  na oddział w szkole z wykorzystaniem księgozbioru biblioteki szkolnej:

• klasa 1a i 1b: rozpoczynają   zajęcia edukacji wczesnoszkolnej od głośnego czytania przez nauczyciela nowo zakupionych książek;
• Klasa 2a w oparciu o czytaną poezję współczesnych poetów wykonała piękne formy przestrzenne;
• Klasa 2b wykonała  różnymi technikami zakładki  do książek, które zawierają głównego bohatera książki i jej tytuł;
• Klasa 3a pracowała nad Albumem  przeczytanych wierszy, który  zawiera 40 propozycji  wypożyczonych z biblioteki szkolnej. Tytuły NIE powtarzają się  a album ma  formę poziomą;
• Uczniowie klasy 4a realizowali zadanie polegające na stworzeniu komiksu do wybranej przez nich książki. Wybrali lekturę „Mikołajek”. Zostali podzieleni na grupy, w których wspólnie opracowywali komiks do wybranej przygody Mikołajka. Temat projektu: „O przygodach Mikołajka”;
• Klasa 4b: Strona tytułowa wybranej książki wypożyczonej z biblioteki szkolnej (autor, tytuł, ilustracja);
• Klasa 5a: „Szarów i Dąbrowa w legendach” – powstały piękne lapbooki   zawierającego legendy oraz ciekawe  historie związane z Dąbrową i Szarowem;
• Klasa 5b: wykonała  Sleeveface:  to zdjęcie, którego  elementem jest okładka książki wkomponowana w taki sposób, że widoczna jest jako część twarzy, ciała bądź całej sylwetki, stanowiąc z nią spójną całość;
• Klasa 6 wyszukała   i opracowała  cytaty związane  z czytelnictwem i książką. Wykonała  drzewo  czytelnicze,  na którym na kolorowych kartkach wydrukowała cytaty i powiesiła zamiast liści;
• Klasa 7a opracowała  grę szkolno-bibliotyczną i przeprowadziła w klasie 2a i 2b;
• Klasa 7b przygotowała  i przeprowadziła  demokratyczne wybory  książek do zakupów ze środków NPRC oraz opracowała  ranking książek czytanych przez uczniów. Prowadziła  zabawy  czytelnicze w październiku – miesiącu bibliotek szkolnych;
• Klasa 8a przygotowała na wywiadówkę wystawę: „Najstarsze książki z naszej biblioteki i zbiorów prywatnych”.
• Klasa 8b  wykonała plakat  w języku polskim, angielskim, niemieckim oraz ukraińskim zachęcający do czytania książek.   

Za realizację tych zadań odpowiedzialni byli wychowawcy klas.

6. Dostosowanie  organizacji pracy biblioteki szkolnej do potrzeb uczniów, w szczególności przez umożliwienie uczniom wypożyczania książek również na okres ferii zimowych i letnich.

Książki dla młodszych dzieci ułożone są na niższych półkach. Biblioteka otwarta jest od 7:50, aby uczniowie mogli korzystać przed lekcjami, codziennie przez 30 godzin zegarowych tygodniowo. Od 1994 roku wypożyczane są książki uczniom i pracownikom szkoły na ferie, a od 1998 roku – za zgodą dyrekcji – również na wakacje.

7. Uwzględnienie  potrzeb uczniów niepełnosprawnych w planowanych zakupach książek. 

Zgodnie z zapisem we Wniosku o udzielenie wsparcia finansowego w ramach programu wieloletniego - „Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa 2.0. na lata 2021-2025” – Priorytet 3. Kierunek interwencji 3.2. do biblioteki szkolnej zostały zakupione książki: z dużymi literami i szerokimi interliniami dla młodszych uczniów oraz słabo widzących;audiobooki zawierające lektury – do odsłuchania na lekcjach w całości lub we fragmentach;bajki i książki terapeutyczne poruszające problemy emocjonalne dzieci; książki wrażeniowe do indywidualnego odbioru;  książki o młodzieńczej depresji; ukazujące wartość rodziny;  wartości życia człowieka;problemach uczniów w różnych sytuacjach życiowych - śmierć rodzica, rozpad rodziny, ciężka choroba w rodzinie,  niepełnosprawność … – uczeń identyfikując się z bohaterem pokonuje swoje słabości.  Uzupełniono  kanon lektur o pozycje, które pojawiły się w roku szkolnym 2021/2022. Zakupiono książki o szeroko pojętej  tematyce historycznej

Realizację programu rozpoczęto już w czerwcu zaraz po podpisaniu przez organ prowadzący odpowiednich dokumentów i spłynięciu funduszy, czyli:

1. na plakatach przy wejściu do szkoły, na stronie internetowej szkoły oraz w dzienniku elektronicznym  przedstawiono założenia i zadania programu;

2. 6 maja 2022 roku na  stronie internetowej gminy ukazał się artykuł o przyznanych  środkach, założeniach projektu  i zadaniach podczas realizacji;

3. w majowym wydaniu Miesięcznika Informacyjno – ogłoszeniowego Gminy Kłaj:  „Samodzielność” na stronie 15 ukazał się artykuł o udzielonym naszej szkole wsparciu finansowym i warunkach realizacji programu;

4. przed wakacjami uczniowie rozpoczęli wykonywanie projektów edukacyjnych;

5. podczas wakacji zakupiono szafy oraz regały, odpowiednio je opisano logo programu, zakupiono pieczątkę z logo do obijania książek oraz zakupiono wszystkie brakujące lektury;

6. fundusze z NPRCz zostały przez bibliotekę szkolną  w pełni wykorzystane. Książki do biblioteki zostały zakupione zgodnie  z zapotrzebowaniem uczniów, rodziców i nauczycieli. Każda zakupiona książka posiada pieczątkę z logo projektu oraz słowami: „Dofinansowane ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach realizacji Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 na lata 2021-2025”;

7. realizacja projektów wdrażała  do pracy zespołowej oraz odpowiedzialności za końcowy rezultat całego zespołu;

8. wiele czasu poświęciłam na wyszukiwanie tanich tytułów, gdyż była to jedyna okazja na zakup nowości, które są  drogie. Pomocna okazała się hurtownia czytam.pl, gdzie ceny są czasami nawet 50 % niższe  a dodatkowo zawsze „wyprosiłam” dodatkowy rabat. Rabat też wytargowałam w Księgarni Tuliszków Books, z którą od kilku lat współpracuję. Świetne propozycje znalazłam też  w czasopiśmie „Biblioteka w Szkole”, oraz podczas bezpłatnych webinariów  organizowanych przez „Bibliotekę w Szkole” oraz Księgarnię Tuliszków.

Cała wspólnota szkolna, czyli nauczyciele, uczniowie i ich rodzice oraz pracownicy niepedagogiczni zaangażowała się w realizację programu. W wyniku prowadzonych  działań uczniowie mają  większy kontakt z różnymi utworami  oraz nowościami wydawniczymi zarówno poezją i prozą. Częściej odwiedzają bibliotekę a rodzice towarzyszą  uczniom podczas wyboru książek. Wszystkie pozycje zostały wprowadzone do programu MOLNET+ i są dostępne poprzez stronę internetową szkoły: Biblioteka-katalog (lewy boczny panel).

Nowości zakupione do biblioteki to bardzo atrakcyjne pozycje - bestsellery, książki poczytnych autorów. Ciekawie doposażony księgozbiór umożliwia uczniom miło spędzać czas na przerwach, prowadzić dyskusje na temat przeczytanych dzieł, dostarcza pozytywnych emocji, rozbudza różnego rodzaju zainteresowania, zachęca do działań na rzecz promowania czytelnictwa. Możliwość współdecydowania  o zakupach, czytanie nowych książek, spowodowało, że czytelnicy przychodzą i pytają o inne tytuły, oraz proponują nowe zakupy, które już nie mogą być realizowane, gdyż fundusze się skończyły. Udział w programie otworzył wiele możliwości do nowych, ciekawych działań we współczesnej szkole, w tym i w bibliotece.

Wszelkie działania mające na celu zachęcanie do czytania będą kontynuowane.

Dziękuję wszystkim, którzy w jakikolwiek sposób zaangażowali się  w realizację programu w naszej szkole i zawsze służyli radą oraz  pomocą.

Szkolny koordynator: Sabina Zaporowska